Pod koniec lat 40. tworzono zrzeszenia sportowe, w ramach których funkcjonowały koła. Reorganizacja działalności sportowej w 1957 r. polegała na likwidacji zrzeszeń i utworzeniu klubów sportowych. Terenowe Koło Sportowe Zrzeszenia Sportowego „Sparta” w Górze przeistoczyło się w klub sportowy „Pogoń”. Wówczas klub przeszedł na własny rozrachunek, licząc na darowizny zakładów pracy, wpływy z imprez sportowych i składek członkowskich[1].

Walne zebranie organizacyjne klubu sportowego w Górze Śląskiej odbyło się 18 grudnia 1957 r. W protokole, zresztą bardzo krótkim, nie padła nazwa klubu. W dokumencie „Informacje Klubu Sportowego »Pogoń« Góra Śląska z działalności swej pracy od dnia 1 I 57 do dnia 25 IX 57 r.”[2] już pojawiła się nazwa klubu. Wymyślił ją Zygmunt Obertyński na pamiątkę lwowskiej „Pogoni”.

W zebraniu uczestniczyli: Henryk Augulewicz, Tadeusz Błach, Leszek Breksa, Michał Dziczkaniec, Tadeusz Jakowczyk, Ludwik Laskowski, Marian Lewandowski, Józef Ludziński, Kazimierz Mycka, Antoni Nasiadko, Zdzisław Nosal, Tadeusz Nyczko, Andrzej Obertyński, Zygmunt Obertyński, Alfred Ostrowski, Włodzimierz Pewny, Tadeusz Podwiński, Zdzisław Podwiński, Franciszek Ruczyński, Władysław Rybczyński, Stanisław Stynkowski, Kamil Trepka, Bogdan Witczak i Zygfryd Włodarek[3].

Zebraniu przewodniczył Władysław Rybczyński, który „omówił cele i zadania klubu sportowego oraz charakter klubu. Omówił sprawę demokratyzacji ruchu sportowego zmierzającego do nadania osobowości prawnej poszczególnym klubom, kołom i towarzystwom sportowym.”[4] Następnie podał pod dyskusję projekt statutu opracowany na podstawie wzorcowego statutu dostosowanego do warunków i możliwości powiatu górowskiego. W czasie dyskusji nad statutem przewodniczący Powiatowego Komitetu Kultury Fizycznej Stanisław Migdał zaproponował uzupełnienie statutu polegające na tym, że władze szkolne winny wyrazić zgodę na należenie młodzieży szkolnej do klubu, a Antoni Nasiadko uważał, że nie należy przyjmować do klubu młodzieży, która ma słabe wyniki w nauce. Zygmunt Obertyński stwierdził, że zarząd klubu składający się z 9 osób jest za mało liczny, a wcześniej zarząd, prawdopodobnie koła „Sparta”, mający 21 członków był zbyt liczny, więc uważa, iż członków powinno być więcej niż 9 a mniej niż 21. Padały jeszcze pytania dotyczące statutu.

Uznano, że na razie siedziba klubu będzie mieściła się w dotychczasowym miejscu, czyli w PDK, a w przyszłości w domu klubowym na stadionie. Kancelaria na razie mieścić się będzie przy ul. Bojowników 1.

Wybrano tymczasowy zarząd: Zygmunt Obertyński, Zdzisław Nosal, Władysław Kawalec[5], Marian Lewandowski, Bolesław Matyja, Władysław Rybczyński, Zdzisław Podwiński, Antoni Nasiadko, Tadeusz Błach, Kazimierz Mycka[6].

2 stycznia 1958 r. Marian Lewandowski jako sekretarz i Władysław Rybczyński jako przewodniczący zarządu w imieniu klubu sportowego „Pogoń” z siedzibą w Górze Śląskiej zwrócili się do Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej Wydział Społeczno-Administracyjny we Wrocławiu o zarejestrowanie klubu. Do pisma dołączono 4 projekty statutu, wykaz członków założycieli i protokół z walnego zebrania.

7 stycznia 1958 r. Karol Pliszczyński – zastępca przewodniczącego PPRN w Górze Śląskiej wystosował pismo w sprawie rejestracji klubu „Pogoń” do Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej Wydział Społeczno-Administracyjny we Wrocławiu zawierające 4 projekty statutu, wykaz członków założycieli i protokół z walnego zgromadzenia.

Z 12 lutego 1958 r. pochodzą dwa pisma Wojewódzkiego Komitetu Kultury Fizycznej we Wrocławiu. W jednym poparto wniosek o nadanie osobowości prawnej dla „Pogoni”, w drugim – zawarto uwagi: 1) Czy wszyscy członkowie mają identyczne prawa i obowiązki, 2) Kto decyduje o nagrodach i karach. Te uwagi zadecydowały o tym, że klub nie został zarejestrowany.

W piśmie z 18 lutego 1958 r. Wydziału Społeczno-Administracyjnego skierowanego imiennie do Władysława Rybczyńskiego uzależniono rejestrację klubu od dokonania zmian w statucie, o których pisał WKKF.

9 kwietnia 1958 r. sekretarz Marian Lewandowski i przewodniczący zarządu Władysław Rybczyński wystosowali pismo do Wydziału Społeczno-Administracyjnego, prosząc o zmianę nazwy klubu na Spółdzielczy Klub Sportowy „Pogoń” oraz wyjaśniając, że wszyscy członkowie klubu (honorowi, wspierający, rzeczywiści i uczestnicy) mają identyczne prawa i obowiązki, ponadto informowali, że o karach i nagrodach decyduje zarząd, w przypadku członków zarządu – walne zgromadzenie.

26 lipca 1958 r. Wydział Społeczno-Administracyjny sprecyzował, co należy wykonać, żeby doszło do rejestracji: „celem wprowadzenia zmian w statucie należy dokonać ponownego przepracowania statutu i sporządzenia go w czterech egzemplarzach. Przy sporządzaniu nowego statutu należy uwzględnić właściwą nazwę Klubu t.j. »Spółdzielczy Klub Sportowy Pogoń«. […] Wyjaśnia się, że uczestnicy, jako osoby niepełnoletnie, nie mogą być faktycznymi członkami Klubu i nie mogą przyjmować na siebie żadnych obowiązków. Ich czynny udział w zajęciach sportowych Klubu może się odbywać jedynie na pełnej dobrowolności bez przyjmowania obowiązków członka Klubu. Również nie można przyjąć, że wszyscy członkowie, a więc honorowi, wspierający i rzeczywiści posiadają jednakowe prawa i obowiązki. Prawa i obowiązki między tymi członkami są różne. Różnica ta szczególnie się uwidacznia między członkami rzeczywistymi a pozostałymi. Także widoczna jest różnica między honorowymi a wspierającymi. […] Nadmienia się, że żadnych poprawek, skreśleń i t.p. dokonywać bez omówienia przed złożeniem podpisów nie wolno.”

13 czerwca 1959 r. Urząd Spraw Wewnętrznych PPRN w Górze Śląskiej przesłał do Wrocławia uzupełniony statut „Pogoni” w czterech egzemplarzach i wykaz założycieli[7].

10 listopada 1959 r. Urząd Spraw Wewnętrznych Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu wpisał do rejestru stowarzyszeń i związków Urzędu Spraw Wewnętrznych stowarzyszenie o nazwie „Klub Sportowy Pogoń w Górze Śląskiej” z siedzibą w Górze Śląskiej.

12 listopada 1959 r. Urząd Spraw Wewnętrznych PWRN przesłał do Góry do Wydziału Spraw Wewnętrznych PPRN statut zrejestrowanego stowarzyszenia Spółdzielczy Klub Sportowy w Górze Śląskiej (w decyzji o rejestracji nie było przymiotnika „spółdzielczy”) celem doręczenia zainteresowanym, odpis statutu wraz protokołem do zachowania w aktach dla sprawowania nadzoru i obwieszczenie o powstaniu stowarzy-szenia celem wywieszenia na tablicy ogłoszeń w budynku prezydium. W piśmie tym także poproszono o nadesłanie składu zarządu klubu. Wysłano go 17 grudnia 1959 r. Wówczas zarząd Spółdzielczego Klubu Sportowego „Pogoń” w Górze Śląskiej składał się z następujących osób: Władysław Rybczyński – przewodniczący, Zygmunt Obertyński – zastępca, Zdzisław Nosal – sekretarz, Bolesław Matyja – skarbnik, Władysław Kawalec, Marian Lewandowski, Zdzisław Podwiński, Antoni Nasiadko, Tadeusz Błach
i Kazimierz Mycka[8]. Siedziba klubu mieściła się na stadionie sportowym (ul. Szkolna 7).

Mirosław Żłobiński

Pierwodruk: „Kwartalnik Górowski” 2015-2016 nr 53 s. XIX-XXII, il.

[1] APW: PPRN Góra Śląska 247 s. 66 („Informacje Klubu Sportowego »Pogoń« Góra Śląska z działalności swej pracy od dnia 1 I 57 do dnia 25 IX 57 r.”)

[2] Ibidem, s. 66.

[3] „Wykaz członków założycieli Spółdzielczego Klubu Sportowego i ich adresy”. Nie jest to lista obecności na tym zebraniu, ale sporządzony wykaz na potrzeby pisma PPRN w Górze Śląskiej z 13 czerwca 1959 r. Jeśli nie będzie podane inaczej, dokumenty pochodzą ze zbiorów Autora.

[4] „Protokół z Walnego Zebrania Organizacyjnego K.S. w Górze Śląskiej odbytego w dniu 18 XII 1957 r. o godz. 17-tej w sali P.D.K. Obecnych 24 osób.”

[5] Jego nazwiska nie ma na liście założycieli klubu.

[6] „Protokół z Walnego Zebrania Organizacyjnego K.S. w Górze Śląskiej odbytego w dniu 18 XII 1957 r. o godz. 17-tej w sali P.D.K. Obecnych 24 osób.”

[7] „Wykaz członków założycieli Spółdzielczego Klubu Sportowego i ich adresy”.

[8] „Wykaz imienny członków Zarządu Spółdzielczego Klubu Sportowego w Górze Śl.”